Gmina Tarłów
Gmina Tarłów leży w województwie świętokrzyskim, w powiecie
opatowskim.
Tarłów | Sulejów |
Słupia Nadbrzeżna |
Zemborzyn Kościelny |
Julianów | Brzozowa |
Tarłów
Kościół Świętej Trójcy w Tarłowie
Kościół w Tarłowie został ufundowany w 1647 roku przez starostę
opoczyńskiego, Zbigniewa Oleśnickiego. W 1655 roku budowla została
konsekrowana przez Olbrachta Lipnickiego, sufragana krakowskiego. Świątynię
kilkakrotnie restaurowano, m.in. po 1782 roku, wówczas przebudowano fasadę.
Kościół jest w stylu wczesnobarokowym, orientowany, wzniesiony z cegły i
kamienia. Fasada główna ujęta jest po bokach wieżami, w drugiej kondygnacji
znajduje się wnęka z rzeźbą Trójcy Świętej.
Kościół św. Trójcy w Tarłowie |
Kościół św. Trójcy w Tarłowie |
Rzeźba Trójcy Świętej |
Kościół Świętej Trójcy w Tarłowie |
Kościół Polskokatolicki pw. św. Ducha w Tarłowie
Parafia polskokatolicka powstała w 1929 roku. Świątynia została
wybudowana w latach 1930-1932. W czasie wojny kościół służył cofającej się
armii niemieckiej za szpital polowy, a placyk przykościelny za miejsce
grzebania zmarłych żołnierzy niemieckich i węgierskich.
Opodal kościoła znajduje się kamień i krzyż upamiętniający
żołnierzy węgierskich, którzy zginęli w czasie II wojny światowej.
Kościół Polsko-Katolicki w Tarłowie |
Kościół Polsko-Katolicki w Tarłowie |
pamiątkowy Kamień i Krzyż |
Synagoga w Tarłowie
Synagoga w Tarłowie powstała przed rokiem 1786. Budowla wzniesiona
została z wapiennego kamienia. Przetrwała do 1915 roku, kiedy to uległa
zniszczeniu na skutek działań wojennych. Toczyły się tu bowiem zacięte
walki w okresie I wojny światowej.
Ruiny synagogi w Tarłowie |
Ruiny synagogi w Tarłowie |
Kapliczka św. Jana Nepomucena w Tarłowie
Kapliczkę św. Jana Nepomucena prawdopodobnie zbudowano w połowie
XIX wieku na dawnym kurhanie. Jak głosi legenda w kurhanie tym leżą
szczątki pomordowanych przez Tatarów mieszkańców Tarłowa. Bardziej
prawdopodobne jest to, że kurhan kryje kości poległych żołnierzy polskich
w czasie najazdu szwedzkiego, kiedy to Tarłów został straszliwie
zniszczony. Wewnątrz kapliczki
znajduje się kamienna figura Jana Nepomucena.
Kapliczka św. Jana Nepomucena |
Centrum Tarłowa
W centrum Tarłowa znajduje się
okrągła fontanna i drewniana studni.
Fontanna w Tarłowie |
Studnia w rynku w Tarłowie |
Sulejów
Spichlerz w Sulejowie
Dawno, dawno temu w Sulejowie była przystań dla statków, którymi
płynęło zboże do Gdańska.
Ruiny spichlerza usytuowane są na bardzo wysokim dawnym brzegu
Wisły i zapewne była to potężna budowla, o czym świadczą grube na ponad
metr mury. Obiekt miał dwie kondygnacje, około 60-70 m długości, blisko 20
m szerokości i niewiele mniej wysokości waz z gontowym dachem, który nie
przetrwał do naszych czasów. W dokumentacji wojewódzkiego urzędu ochrony
zabytków datowane są na XIV wiek, ale ze znakiem zapytania. Na pewno
spichlerz w Sulejowie istniał na początku XVII wieku. Mieszkańcy Sulejowa
są przekonani, że spichlerz zbudowany został za czasów Króla Kazimierza
Wielkiego. Opowiadają, że służył m.in. do magazynowania soli, od której
miała powstać nazwa wsi. Językoznawcy pochodzenie Sulejowa wywodzą
wprawdzie od Suleja, ale to nie wyklucza, że sól w tym spichlerzu mogła
być magazynowana.
Niektórzy dopatrują się w murach elementów obronnej architektury, co
mogłoby świadczyć o tym, że przed spichlerzem był to zamek.
Na resztkach elewacji od strony Wisły widać dziury od kul — pamiątkę z
ostatniej wojny.
Sulejowska przystań posiadała przy brzegu wbite w dno rzeki
pale służące do przycumowania statków w czasie ich postoju.
Na potrzeby spławu wiślanego z tej części dóbr
opatowsko-ćmielowskich utrzymywano jedną lub dwie szkuty i jeden dubas. Na
jedną szkutę, którą obsługiwało 16-20 flisaków, można było załadować nawet
sto ton zboża. Dubas był mniej pojemny. Statki wyposażone były w żagle, a
także wiosła. Podróż do Gdańska trwała kilka tygodni.
Sulejów przestał być przystanią dla rzecznej floty w XVIII wieku,
kiedy ten rodzaj transportu zaczął tracić na znaczeniu. Ostatecznie
zadecydowała o tym sama Wisła, która zmieniła koryto, oddalając się o
blisko dwa kilometry na wschód od spichlerza.
Słupia Nadbrzeżna
Kościół pw. św. Barbary w Słupi Nadbrzeżnej
Kościół św. Barbary wzniesiony został w latach 1840-1842.
Fundatorem tej świątyni był dziedzic Słupi Nadbrzeżnej – Alojzy
Leszczyński. Uroczyste poświęcenie kościoła miało miejsce 2 lipca 1842
roku. Renowacja wnętrza świątyni miała miejsce w 1959 roku. Kościół
zbudowany jest w stylu późnego klasycyzmu.
Kościół w Słupi Nadbrzeżnej |
Niedaleko kościoła w szczerym polu stoi samotny kamienny krzyż 🙏
Zemborzyn Kościelny
Kościół św. Mikołaja Biskupa w Zemborzynie Kościelnym
Obecna świątynia w Zemborzynie, według projektu arch. Stefana Wąsa
i Leona Kruszewskiego, była budowana w latach 1919 - 1924 staraniem ks.
Jana Słowikowskiego i ks. Stanisława Knapika. Konsekrował ją 1930 roku bp
Paweł Kubicki. Jest budowlą jednonawową, wzniesioną z białego kamienia.
Kościół w Zemborzynie |
Kościół w Zemborzynie |
We wsi stoi na wysokim postumencie
figura Matki Boskiej.
Figura przydrożna w Zemborzynie |
Figura przydrożna w Zemborzynie |
Julianów
Kaplica NMP w Julianowie
W wiosce Julianów stoi kapliczka NMP. Kapliczka jest typu
domkowego.
Brzozowa
Dwór w Brzozowej
W Brzozowej znajduje się dworek, który powstał w XVIII wieku.
Pierwotnie budynek należał do rodziny Nowakowskich. Ostatnim właścicielem
dworku w Brzozowej był Jan Witkowski.
W budynku znajdował się posterunek milicji, a później szkoła.
Dwór w Brzozowej |
Wólka Tarłowska
Miejsce Pamięci w Wólce Tarłowskiej
W Wólce Tarłowskiej znajduje się potężny głaz upamiętniający
pobyt Józefa Piłsudskiego w wiosce.
I Brygada Legionów Polskich z jej dowódcą i zarazem twórcą
Józefem Piłsudskim dotarła do Wólki Tarłowskiej pod koniec czerwca
1915 roku. Józef Piłsudski - wówczas jeszcze brygadier - zatrzymał się
tam na kwaterze w jednym z domów w centrum wsi. Dom ten zachował się
do dzisiaj.
W dniach od 30 VI do 2 VII 1915 roku legioniści stoczyli zwycięski bój
z wojskami rosyjskimi o tzw. Redutę Tarłowską, bardzo silnie umocniony
punkt w pobliskim lesie; Rosjanie mieli za zadanie bronić mostu na
Wiśle. W walce tej szczególnie wyróżnił się 1 Batalion 1 Pułku, którym
dowodził Edward Rydz-Śmigły. Po walce poległych żołnierzy obu armii
pochowano w polowych mogiłach, które później, już po wojnie,
przeniesiono na cmentarz do Tarłowa.
Pomnik w Wólce Tarłowskiej |
Warto też zwiedzić gminę Wojciechowice