Murowane kościoły w Kielcach
Dzieje Kielc sięgają ponad 900 lat, w przeciągu tego czasu na terenie
miasta powstało wiele kościołów. Wśród nich są Świątynie należące do
głównych zabytków miasta, wznoszone w różnych epokach różnią się
stylami architektonicznymi, stanowiąc cenny spadek historyczny i
kulturowy. Obok nich wybudowano szereg współczesnych kościołów o
nowoczesnych rozwiązaniach które, czasem zaskakują i zachwycają swoją
oryginalnością.
Spośród wielu budowli wybrałam 9 Świątyń, które są najbardziej
reprezentacyjnymi obiektami sakralnymi miasta, z uwagi na wartość
historyczną bądź na niepowtarzalną architekturę.
Św. Wojciecha | Bazylika katedralna | Św. Trójcy |
Św. Boromeusza | Św. Krzyża | Garnizonowy |
Ewangelicko-augsburski | M.B. Częstochowskiej | Św. J. Robotnika |
Kościół św. Wojciecha w Kielcach
Kościół Świętego Wojciecha jest najstarszą kielecką Świątynią, mieści
się przy Placu Św. Wojciecha, początki jego sięgają XI wieku.
Z Kościołem Świętego Wojciech związana jest
legenda o Kielcach.
|
|
Kościół Świętego Wojciech w Kielcach |
Przy piastowskiej osadzie, która była kolebką miasta nad rzeką
Silnicą między rokiem 1081 a 1101 z fundacji księcia Władysława
Hermana wzniesiono pierwszy modrzewiowy kościółek, na patrona
świątyni wybrano wówczas Świętego Wojciecha. Jednak w 1171 kościół
Św. Wojciech utracił uposażenie i prawa parafialne na rzecz erygowanej
miejscowej kolegiaty.
|
|
Kościół Świętego Wojciecha w Kielcach |
Na placu przed kościołem znajduje się
figura Chrystusa Frasobliwego tzw. latarnia zmarłych z 1732 r.
Znajdowała się ona w obrębie cmentarza grzebalnego istniejącego do 1817
roku.
|
|
Figura Chrystusa Frasobliwego
|
ANNO D (...) 1732 D 28, CIALA LUCKIE NA TEM MIEJSCU SPOCZYWAJACE UPRASZAJA POBOZNOSCI WASZY (...) POZDROWIENIA ANIELSKIE
Bazylika Katedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kielcach
Bazylika Katedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny to
najcenniejszy zabytek Kielc zlokalizowany w samym centrum miasta na "Wzgórzu
Zamkowym" przy placu NMP.
|
|
Bazylika Katedralna Wniebowzięcia NMP
|
|
| Wnętrze Świątyni |
W 1171 biskup krakowski Gedko (Gedeon) ufundował niewielki kościółek
w stylu romańskim, najprawdopodobniej z ciosów kamiennych, który posiadał
dwie przylegające do prezbiterium wieże. Biskup krakowski Wincenty Kadłubek
1213 roku przeniósł istniejącą od XI wieku parafię z kościoła Św.
Wojciecha do kolegiaty przy jednoczesnym poświęceniu Świątyni.
|
|
Bazylika Katedralna |
W 1244 w roku wojska księcia Konrada Mazowieckiego spalili i
zniszczyli świątynią, najprawdopodobniej w tym samym roku przystąpiono do
jej odbudowy. Kolejnych zniszczeń dokonali Tatarzy w 1260 roku.
Po wielokrotnych rozbudowach (w XVI wieku, w pierwszej połowie wieku XVII
i po 1719 roku) barokowa świątynia, z pozostałościami stylu romańskiego
uzyskała obecny kształt: trzynawowy na planie prostokąta,
z półkolistą absydą.
|
| Bazylika Katedralna |
O katedrze kieleckiej możemy mówić dopiero od roku 1805, gdy
papież Pius VII powołał do istnienia Diecezję Kielecką. W roku 1971
została wyniesiona do godności Bazyliki Mniejszej przez papieża Pawła VI
za sprawą słynącego łaskami, cudownego obrazu
Matki Bożej Łaskawej Kieleckiej, zwanym też obrazem Matki Bożej
Różańcowej, znajdujący się w nawie bocznej (południowej). Obraz jest
dziełem nieznanego artysty i pochodzi z przełomu XVI i XVII wieku. W
1757 roku odnowił go ks. Antoni Brygierski.
|
| Obraz Matki Bożej Łaskawej Kieleckiej |
|
| Obraz Matki Bożej Łaskawej Kieleckiej |
Przy kościele znajduje się dzwonnica z połowy XVII wieku.
|
| Dzwonnica |
Kościół Świętej Trójcy w Kielcach
Kościół Świętej Trójcy to murowany, jednonawowy kościół usytuowany
w centrum Kielc przy ulicy Jana Pawła II nieopodal katedry. Stoi w zwartej
zabudowie, pomiędzy budynkami dawnej szkoły i Seminarium.
|
| Kościół Świętej Trójcy w Kielcach |
Dzieje kościoła sięgają XVII wieku
i są związane ze szpitalem i przytułkiem dla ubogich. W tamtych czasach
obowiązek pomocy biednym często spadał na Kościół katolicki. Kiedy 1726
roku biskup Konstanty Feliks Szaniawski ufundował seminarium duchowne to
rola kościoła uległa zmianie. Izby szpitalne przebudowano na szkolne
klasy, a szpital przeniesiono do budynku przy zbiegu dzisiejszych ulic
Jana Pawła II i Seminaryjskiej. Szpital pozostawał pod opieką Kościoła
do 1853 roku.
|
|
Kościół Świętej Trójcy w Kielcach |
Kościół Świętej Trójcy jest kościołem Wyższego Seminarium Duchownego w
Kielcach, a więc proboszczem jest każdorazowy rektor Seminarium, w którego
imieniu opiekę nad kościołem i liturgią sprawuje jeden z księży
profesorów.
Klasztor i kościół p.w. św. Karola Boromeusza w Kielcach
Kościół Świętego Karola Boromeusza w Kielcach znajduje się na
wzgórzu Karczówki, na południowy zachód od centrum miasta.
|
|
Klasztor i kościół p.w. św. Karola Boromeusza w Kielcach
|
Świątynię ufundował w latach 1624–1628 biskup krakowski Marcin
Szyszkowski
jako wotum za ominięcie Kielc przez szalejącą w Polsce w 1622 roku morową
zarazę. Aż z Mediolanu Biskup Szyszkowski sprowadził relikwie Karola
Boromeusza patrona przeciwko morowej zarazie. Relikwie tymczasowo
zostały umieszczone w kieleckiej katedrze i w dniu 4 listopada 1628 roku w
uroczystej procesji zostały przeniesione do kościoła na
Karczówce.
|
|
Główny Ołtarz w kościele pw. św. Karola Boromeusza |
|
| Klasztor i kościół pw. św. Karola Boromeusza |
W 1864 roku klasztor bernardynów na Karczówce został zlikwidowany przez
władze carskie. Opustoszałe zabudowania zostały przekazane po I wojnie światowej w 1918
roku siostrom sercankom, które otworzyły w nich Drukarnię św. Józefa. W
1922 roku świątynia stała się kościołem filialnym parafii katedralnej, a
od 1939 roku samodzielnym kościołem parafialnym. W 1957 roku został
przejęty przez księży ze Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego
Pallotynów.
W kościele Św. Karola Boromeusza w ołtarzu bocznej kaplicy umieszczona jest
rzeźba Św. Barbary, patronki górników i geologów pochodząca XVII
wieku. Rzeźbę wykonano z galeny (minerał ołowiu) wydobytej w 1646 roku z
okolic Karczówki.
|
|
Rzeźba św. Barbary w kościele św Karola Boromeusza |
Kościół Świętego Krzyża w Kielcach
Kościół Św. Krzyża w Kielcach zlokalizowany jest przy ulicy 1
Maja. Wybudowany jest z czerwonej cegły w stylu neogotyckim z dwiema
strzelistymi wieżami. Pod szczytem w specjalnych wnękach umieszczono
figury Apostołów.
|
|
Kościół Świętego Krzyża w Kielcach
|
Kiedy parafia katedralna okazała się za małą na potrzeby wiernych,
zrodził się pomysł na wzniesienie nowej świątyni w Kielcach. Starania o
jej budowę 1902 roku podjął się ówczesny biskup Tomasz Kuliński,
przekazując na ten cel 7 tysięcy rubli. W 1904 roku inż. Stanisław
Szpakowski (polski inżynier architekt związany z Kielecczyzną) stworzył
projekt kościoła i w tym samym roku rozpoczęły się prace budowlane. 1907
roku biskup Kuliński zmarł i prace zostały przerwane na okres 3 lat.
Parafia została erygowana 13 czerwca 1913 roku przez biskupa
Augustyna Łosińskiego. Dalsze prace przerwała 1 wojna światowa. 5 lutego
1918 kościół i parafia zostały przekazane księżom salezjanom. Rok później
zatwierdziły ten fakt władze watykańskie.
|
|
Kościół Świętego Krzyża w Kielcach |
W latach 1931–1933 nastąpiła kolejna przerwa w budowie z powodu kryzysu
gospodarczego w Polsce, mimo to w pracowni stolarskiej księży
salezjanów wykonano dwa konfesjonały i ławki. W latach 1939–1945 kolejna
przerwa w budowie z powodu II wojny światowej. Aż wreszcie 15 września
1963 roku kościół konsekrował bp Jan Jaroszewicz.
|
| Kościół Świętego Krzyża w Kielcach |
Budowa kościoła trwała z przerwami około 50 lat, a środki finansowe na
budowę w znacznej części pochodziły od osób świeckich.
Kościół Garnizonowy Najświętszej Marii Panny Królowej Polski w Kielcach
Kościół Garnizonowy Najświętszej Marii Panny Królowej Polski znajdująca się blisko centrum Kielc między ulicami Karczówkowską i
Chęcińską.
Kielecki Kościół Garnizonowy jest uważany za miniaturkę świątyni Hagia Sophia w Konstantynopolu. Budynek może pomieścić 900 osób.
|
|
Kościół Garnizonowy NMP Królowej Polski w
Kielcach
|
Kościół garnizonowy to dawna cerkiew prawosławna pod wezwaniem św.
Mikołaja. Cerkiew została wzniesiona w latach 1902-1904 z inicjatywy ówczesnych
władz guberni kieleckiej jako reakcja na rozpoczęcie przez kielczan budowy
kościoła pod wezwaniem Świętego Krzyża. Budynek cerkwi wybudowano według
projektu Stanisława Szpakowskiego w stylu bizantyjskim. Cerkiew
przeznaczona była dla żołnierzy z szóstego pułku strzelców, który
stacjonował w pobliskich koszarach.
|
|
Kościół Garnizonowy NMP Królowej Polski |
Zdewastowana podczas I wojny światowej została przekazana w 1925 roku
Garnizonowi Kieleckiemu Wojska Polskiego. Po zakończeniu prac 8 grudnia 1926
roku biskup Augustyn Łosiński poświęcił obiekt i przemianował go na Kościół
Garnizonowy pw. Najświętszej Marii Panny Królowej Polski. 21 kwietnia 1926
roku biskup polowy WP Stanisław Gall erygował parafię wojskową.
Kościół ewangelicko-augsburski Świętej Trójcy w Kielcach
Kościół ewangelicko-augsburski Świętej Trójcy w Kielcach zwany
niekiedy ewangelickim mieści się przy głównym deptaku miejskim – ulicy
Henryka Sienkiewicza.
|
|
Kościół ewangelicko-augsburski Świętej Trójcy w Kielcach
|
Pod koniec XVIII wieku w Kielcach zaczęli osiedlać się specjaliści
górniczy, rzemieślnicy, inżynierowie i nauczyciele pochodzenia
niemieckiego. Zatrudnienie znaleźli w szkole Akademiczno-Hutniczej i w
Hucie Miedzi „Aleksander” na Białogonie (Zagłębie Staropolskie). Wszyscy
deklarowali się jak ewangelicy i staranie o wybudowanie swojego kościoła
podjęli w roku 1812. Ówczesne władze skutecznie odmawiały zgody na budowę.
Plany kieleckich ewangelistów spełniły się dopiero 1835 roku, władze
wyraziły w końcu zgodę, przekazując im dużą działkę pod budowę. Świątynię
zaprojektował inżynier ówczesnego województwa krakowskiego Karol Meyzer.
Budowy podjął się Kajetan Hołdakowski (Chołdakowski), przedsiębiorca
budowlany pochodzący z Pińczowa.
|
| Kościół ewangelicko-augsburski Świętej Trójcy |
Kościółek wybudowano bardzo szybko, bo już w 1837 roku prace budowlane
zostały zakończone i w tym samym roku Świątynia została
konsekrowana.
Jest to budowla murowana, w stylu klasycystycznym. Ma jednonawowy korpus i dwukondygnacyjną wieżę zwieńczoną bardzo stromym ostrosłupowym dachem.
Obecnie świątynia służy ewangelikom, katolikom polskim i chrześcijanom wiary ewangelicznej. Po remoncie w 2001 roku kościół p.w. Świętej Trójcy otrzymał miano Ekumenicznej Świątyni Pokoju.
Kościół Matki Bożej Częstochowskiej w Kielcach
Kościół Matki Bożej Częstochowskiej mieści się w kieleckiej
dzielnicy Niewachlów przy ulicy Batalionów Chłopskich.
Świątynia przyciąga wzrok dwoma wieżami złączonymi balkonem, na którym została postawiona Figury Matki Bożej Niepokalanej
|
|
Kościół Matki Bożej Częstochowskiej w Kielcach
|
Około roku 1855 w miejscu, gdzie dziś mieści się Kościół Matki Bożej
Częstochowskiej stała tam drewniana kapliczka. W 1896 roku wybudowano
tam nową murowaną kaplicę mieszczącą obraz Matki Boskiej Częstochowskiej
(ten sam wizerunek znajduje się w prezbiterium obecnego kościoła). W
1910 roku w kaplicy został wybudowany ołtarz. W latach 1949-1952 kaplica
została rozbudowana do rozmiarów obecnego kościoła. Przypadło to na
czasy reżimu stalinowskiego, toczącego walkę z Kościołem katolickim.
Rozbudowy świątyni podjął się ks. Jan Kanty Zeman, wszelkimi metodami
ówczesne władze utrudniały mu prace budowlane. Zdarzało się nawet, że
szykanowano parafian zaangażowanych w budowę. Ksiądz Jan Zeman za swoją
działalność został zmuszony do opuszczenia Niewachlowa pod groźbą
więzienia.
Kościół Św. Józefa Robotnika w Kielcach
Kościół Św. Józefa Robotnika znajduję się przy ulicy
Turystycznej. Jest to największy kościół w diecezji kieleckiej i jeden z
największych w Polsce.
|
|
Kościół Św. Józefa Robotnika w Kielcach
|
Parafia została erygowana w 1958 roku przez biskupa Czesława Kaczmarka
po wydzieleniu jej z parafii św. Wojciecha i parafii Wniebowzięcia NMP.
Jednak prace budowlane rozpoczęto w 1975 roku, a budowę zakończono
dopiero 1984 roku. Powodem tak długiej zwłoki było cofnięcie pozwolenia
na budowę kościoła przez ówczesne władze, w wyniku czego została
wybudowana tam tymczasowa kaplica. Dopiero w 1973 ponownie zezwolono na
wybudowanie kościoła, a po jego ukończeniu rozebrano kaplicę. 19
listopada 1995 świątynia została konsekrowana przez nuncjusza
apostolskiego arcybiskupa Józefa Kowalczyka.
Budowla piękna i nowoczesna przypomina ćwiartkę koła, składa się z
dwóch poziomów i z każdego miejsca widać dobrze ołtarz. Świątynia
może pomieścić 5 tysięcy osób.
Warto jest również zwiedzić drewniane kościoły w Kielcach
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz