Gmina Kije
Gmina Kije leży w powiecie pińczowskim w województwie świętokrzyskim.
Kije
Kije to siedziba gminy, największym jej zabytkiem jest kościół, w centrum wsi znajduje się budynek Kasztelani, a obok urzędu gminy stoi pomnik rycerza Mściwoja ze Skrzynna. Przez miejscowość przebieg linia kolejowa nr 73 Sitkówka Nowiny – Busko-Zdrój.
Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Kijach
We wczesnym Średniowieczu Kije były własnością książęcą, później przeszły w ręce prywatne. W I połowie XII wieku mieściła się tu siedziba kasztelani czechowskiej. W tym też stuleciu powstała parafia i wzniesiono z kamienia pierwszy kościołów w stylu romańskim. Według tradycji zapisanej przez Jana Długosza, murowany kościół w Kijach wzniósł Piotr Włostowic, palatyn Bolesława Krzywoustego. W ramach pokuty, m.in. za uprowadzenie księcia przemyskiego Wołodara, miał on ufundować 77 świątyń. Badania archeologiczne potwierdziły, że pierwszy kijski kościół pochodzi z połowy XII stulecia. Jako jego prawdopodobnego fundatora wymienia się księcia Henryka Sandomierskiego. Utworzony ośrodek kościelny był na tym terenie niezwykle istotny. Wiadomo, że rozciągał się aż, na 22 miejscowości. W Kijach pracował zawsze duży zespół duchownych, wśród nich kanonicy i scholastyk.
Obecny murowany kościół wczesnobarokowy powstał w I połowie XVII wieku. Barokowy wygląd, kościół zawdzięcza rozbudowie z XVII i XVIII wieku. W 1786 roku wzniesiona została przy nim dzwonnica. Z pierwotnej świątyni zachowała się jedynie część murów, które tworzą boczne ściany prezbiterium. W jego północnej części odsłonięto fragment muru z romańskim okienkiem, a w południowej części widoczny jest romański portal z wyrytą na nim tarczą z herbem Strzemię.
Kasztelania w Kijach
Kasztelania w Kijach to budynek Samorządowej Instytucji Kultury. Obiekt nawiązuje do początków kasztelanii kijskiej i kasztelanii czechowskiej.
Kasztelania usytuowana jest w otoczeniu akwenów wodnych.
|
Kasztelania |
|
Staw przy Kasztelanii |
|
Kasztelania |
Pomnik Mściwoja w Kijach
W Kijach stoi pomnik rycerza Mściwoja, uczestnika bitwy pod Grunwaldem, który przywiózł do kijskiej świątyni płaszcz wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego. Płaszcz prawdopodobnie został przerobiony na ornat. Niestety nie zachował się oryginał. W kościele pw. Św. Piotra i Pawła znajduje się replika tego płaszcza.
Z tablicy pomnika można odczytać
Rycerzowi chorągwi Władysława Jagieły Mściwojowi ze Skrzynna
Temu, który 15 lipca 1410 roku w bitwie pod Grunwaldem ranił śmiertelnie Mistrza Krzyżackiego Urlicha Von Jungingena a płaszcz jego jako wotum dziękczynne w kościele kijskim zostawił.
Społeczność gminy Kije
2013 roku
|
Pomnik Mściwoja w Kijach |
|
Pomnik Mściwoja w Kijach |
Przystanek kolejowy w Kijach
Przez Kije przebiega lina kolejowa nr 73 Sitkówka Nowiny – Busko-Zdrój.
Od niedawna przywrócono tu ruch pasażerski.
|
Przystanek kolejowy w Kijach |
Hajdaszek
Budynek stacyjny Jędrzejowskiej Kolei Dojazdowej
W Hajdaszku znajduje się wąskotorowa stacja kolejowa, położona na linii wąskotorowej linii kolejowej Jędrzejów Wąskotorowy Osobowy – Szczucin k/Tarnowa Wąskotorowy, oraz rozpoczynającej się na stacji linii kolejowej Hajdaszek – Pińczów.
Budynek stacyjny Jędrzejowskiej Kolei Dojazdowej, wybudowany został po 1918 roku. Drewniano-murowany budynek wpisano do rejestru zabytków nieruchomych jako część Jędrzejowskiej Kolei Dojazdowej.
|
Budynek stacyjny w Hajdaszku |
|
Budynek stacyjny w Hajdaszku |
|
Tory wąskotorowe |
|
Tory wąskotorowe |
|
Hajdaszek krajobraz zimowy |
Gartatowice
Mogiła zabitych w bitwie pod Kliszowem
We wsi Gartatowice znajduje się duży ziemny kopiec z drewnianym krzyżem. Według legendy w tym kopcu mają być pochowani żołnierze, którzy polegli w wielkiej bitwie wojsk saskich i polskich ze Szwedami stoczonej pod Kliszowem w lipcu 1702.
|
Kopiec-Mogiła w Gartatowicach |
|
Kopiec-Mogiła w Gartatowicach |
|
Kopiec-Mogiła w Gartatowicach |
|
Kopiec-Mogiła w Gartatowicach |
|
Kopiec-Mogiła w Gartatowicach |
Kiedy zaczyna się wiosna, na kopcu złoci się miłek wiosenny — symbol Ponidzia 🌻
|
Miłek wiosenny |
|
Miłek wiosenny |
|
Miłek wiosenny |
Kościół św. Floriana w Gartatowicach
W niewielkiej odległości od mogiły stoi kościół św. Floriana wybudowany w latach w 1984–1987. Parafia została erygowana 16 stycznia 1992 roku przez biskupa Stanisława Szymeckiego.
|
Kościół w Gartatowicach |
Stanowisko geologiczne w Gartatowicach
W Gartatowicach znajduje się stanowisko geologiczne w nieczynnym kamieniołomie gipsu "Chechło". Zobaczyć tam można odsłonięte kryształy gipsu, ciekawą roślinność i piękny krajobraz.
|
Kryształy gipsu |
|
stanowiska geologiczne |
|
stanowiska geologiczne |
|
stanowiska geologiczne |
|
stanowiska geologiczne |
|
stanowiska geologiczne |
|
stanowiska geologiczne |
|
stanowiska geologiczne |
Czechów
Przez Czechów przebiega lina kolejowa nr 73 Sitkówka Nowiny – Busko-Zdrój.
|
Stacja Stawiany Pińczowskie |
|
Nieczynny dworzec |
Wąskotorowa Stacja - Stawiany Pińczowskie
Kiedyś funkcjonowała tu również kolej wąskotorowa — Stawiany Pińczowskie Wąskotorowe.
Stacja Stawiany Pińczowskie Wąskotorowe powstała w roku 1953 jako stacja styczna przeładunkowa leżąca na linii Jędrzejów Wąskotorowy Osobowy — Szczucin k/Tarnowa Wąskotorowy. Sąsiednimi stacjami był Hajdaszek i Sędziejowice.
Na stacji przeładowywano towary z pociągów normalnotorowych na pociągi wąskotorowe. Możliwość taką dały wagony transporterowe wąskotorowe.
Z rokiem 1993 zawieszono ruch towarowy, a stacja została opuszczona i zdewastowana 😡
Ostatecznie budynek został wyburzony 😢
|
Nieistniejący budynek stacyjny |
|
Nieistniejący budynek stacyjny |
|
Nieistniejący budynek stacyjny |
W Czechowie funkcjonuje Ochotnicza Straż Pożarna.
|
Remiza OSP |
Niedaleko od remizy stoi wiekowa figura świętego Jana Nepomucena .
|
Figura św. Jan Nepomucen w Czechowie |
|
Figura św. Jan Nepomucen w Czechowie |
Stawiany
W Stawianach spotkamy m.in. kapliczkę św. Jana Nepomucena z XIX wieku oraz kamienny krzyż z 1868 roku.
|
Św. Jan Nepomucen w Stawianych |
|
Św. Jan Nepomucen w Stawianych |
|
Św. Jan Nepomucen w Stawianach |
|
Przydrożny krzyż w Stawianach |
Ostoja Stawiany
W Stawianach znajduje się obszar objęty ochroną przyrody Natura 2000 - Ostoja Stawiany.
|
Krajobraz - Stawiany |
|
Krajobraz - stawiany |
|
Krajobraz - Stawiany |
|
Krajobraz - Stawiany |
|
Krajobraz - stawiany |
|
Krajobraz - Stawiany |
|
Krajobraz Stawiany |
Gołuchów
W Gołuchowie spotkamy kaplicę pw. Matki Boskiej Różańcowej z II połowy XIX wieku.
|
Kapliczka w Gołuchowie |
|
Kapliczka w Gołuchowie |
|
Kapliczka w Gołuchowie |
Stacja LHS w Gołuchowie
Znajduje się tu również stacja kolejowa LHS. Jest tu punkt przeładunkowy pomiędzy linią normalnotorową — nr 70 a linią szerokotorową.
|
Stacja LHS |
Umianowice
Budynek stacyjny Jędrzejowskiej Kolei Dojazdowej w Umianowicach
W Umianowicach znajduje się budynek stacyjny Jędrzejowskiej Kolei Dojazdowej, wybudowany po 1918 roku. Obok torów stoi kolejowa wieża ciśnień, oba obiekty są wpisane do rejestru zabytków.
|
Budynek stacyjny |
|
Budynek stacyjny |
|
Kolejowa wieża ciśnień |
|
Kolejowa wieża ciśnień |
|
Tory wąskotorowe |
|
Tory wąskotorowe |
Nidarium w Umianowicach
Kolejną atrakcja Umianowic jest wybudowany przy stacji kolejki wąskotorowej Ośrodek Edukacji Przyrodniczej z akwarium przedstawiający życie w Nidzie — Nidarium.
|
Nidarium w Umianowicach |
|
Nidarium w Umianowicach |
Włoszczowice
W lesie w pobliżu Włoszczowic znajduje się Miejsce Pamięci Narodowej — pomnik upamiętniający zamordowanych przez hitlerowców w lipcu 1941 roku.
|
Miejsce pamięci narodowej |
Przez Włoszczowice przebiega linia kolejowa nr 70 i 73.
|
Stacja kolejowa we Włoszczowicach |
Kliszów
Pomnik w Kliszowie - Bitwa pod Kliszowem
W dniu 19 lipca 1702 roku pod Kliszowem stoczona została bitwa Wojny Północnej — wielkiego konfliktu zbrojnego Ówczesnej Europy. Walczyły w niej połączone wojska sasko-polskie przeciw najezdnym wojskom szwedzkim. Koalicją sasko-polską dowodził król polski August II Sas, a wojskami szwedzkimi król szwedzki Karol XII Sudermański. Wojska koalicji liczyły około 23 300, a siły szwedzkie 15 000 żołnierzy. Prawie sześciogodzinny zażarty bój zakończył się klęską wojsk Augusta II. Straty armii saskiej wynosiły około 1700 zabitych, a około 1000 dostało się do szwedzkiej niewoli. Wojska polskie straciły 80 zabitych. Zwycięskie roty Karola XII zmniejszyły się o około 500 zabitych. W bitwie po raz ostatni w swoich dziejach szarżowała husaria polska, dowodzona przez hetmana Hieronima Lubomirskiego.
Bitwa pod Kliszowem była największym w historii starciem zbrojnym na Ponidziu.
|
Pomnik - Bitwa pod Kliszowem |
Rębów
W Rębowie znajduje się kaplica pw. Matki Boskiej Częstochowskiej wzniesiona ok. 1800 roku, obok niej stoi figura św. Jana Nepomucena.
|
Przydrożny krzyż |
Borczyn
W Borczynie znajdziemy również kaplicę pw. Matki Boskiej Częstochowskiej.
|
Kaplica w Borczynie |
|
Kaplica w Borczynie |
Wierzbica
W Wierzbicy stoi ciekawie pomalowana figura Matki Bożej.
|
Figura Matki Bożej |