Gmina Dwikozy
Gmina Dwikozy położona jest w województwie świętokrzyskim, w powiecie
sandomierskim.
W gminie odnajdziemy miejsca i zabytki, które są świadectwem dawnych
czasów i bogatej historii. Warto zobaczyć urokliwe "latarnie chocimskie"
i niektóre kościoły, które zachwycają nie tylko swoją architekturą, ale
przede wszystkim fascynują historią.
| Dwikozy | Stary Garbów | Nowe Kichary |
| Góry Wysokie | Gierlachów | Nowy Garbów |
| Latarnie chocimskie |
Dwikozy
Dwikozy to siedziba gminy, spotkamy tu zabytkową kapliczkę i murowany
kościół.
Kościół w Dwikozach pw. św. Andrzeja Boboli i św. Antoniego Pustelnika
Kościół w Dwikozach zbudowany został w latach 1956-1965. Świątynia
jest ceglaną budowlą według projektu arch. inż. Ludomira Gyurkowicza,
który go wykonał jeszcze przed wybuchem wojny.
Kościół dumnie stoi na niewielki wzniesieniu i góruje ponad okolicznym
krajobrazem, a jego obecność nie tylko wzbogaca panoramę, ale również
stanowi symbol tej urokliwej miejscowości.
|
| Kościół w Dwikozach |
|
| Kościół w Dwikozach |
Kaplica NMP w Dwikozach
Jednym z istotniejszych zabytków w Dwikozach jest bez wątpienia
Kaplica NMP, wzniesiona w roku 1884. Stoi w centrum wsi przy
skrzyżowaniu głównych dróg. Zbudowana jest na planie prostokąta a od
zachodu zamknięta półkoliście, sklepiona kolebką. Wnętrze kaplicy
zawiera mensę ołtarzową, nad którą wyróżnia się współczesny obraz Matki
Boskiej Częstochowskiej umieszczony w prostokątnej wnęce. Nie można
również przeoczyć wielobocznej sygnaturki zwieńczonej krzyżem, na dachu kaplicy.
Kaplica NMP to nie tylko zabytek, ale także ważne miejsce kultu i
historia w samym sercu Dwikozów.
|
| Kaplica w Dwikozach |
|
| Kaplica w Dwikozach |
Z Dwikozów pochodzą bł. męczennicy Kazimierz i Stefan Grelewscy,
wyniesieni na ołtarze 13 czerwca 1999 roku.
Stary Garbów
Stary Garbów to wieś rodzinna Zawiszy Czarnego, noszącego herb
Sulima, który urodził się około roku 1370. Zawisza, pełniący funkcję
starosty kruszwickiego, żył w latach 1370-1428.
Według kroniki Jana Długosza ten dzielny rycerz bronił chorągwi
królewskiej podczas bitwy pod Grunwaldem. Ponadto Zawisza Czarny był
członkiem polskiej delegacji na Soborze w Konstancji.
W samym sercu wsi na placu obok Wiejskiego Domu Kultury stoi jego
pomnik, który został wzniesiony z okazji 600. rocznicy bitwy pod
Grunwaldem przez samorząd gminy Dwikozy.
Pomnik Zawiszy wykonany jest z brązu przez artystę Gustawa
Hadynę z Ostrowca Świętokrzyskiego. Ma prawie 2,5 metra wysokości i
przedstawia postać rycerza w długim płaszczu, trzymającego miecz i tarczę
z elementami herbu Sulima.
|
| Pomnik Zawiszy |
|
| Pomnik Zawiszy |
|
| Tablica informacyjna |
Z Garbowa wywodzi się także generał Józef Dowbor-Muśnicki, który
pełnił ważne role w historii Polski. W latach 1917-1918 dowodził I
Korpusem Polskim w Rosji, a w okresie 1918-1919 był naczelnym dowódcą
Sił Zbrojnych Polskich na obszarze dawnych ziem pruskich. Jego popiersie
stoi obok pomnika rycerza Zawiszy Czarnego.
|
| Pomnik Józefa Dowbora Muśnickiego |
|
| Tablica Informacyjna |
Tych dwóch bohaterów narodowych, mimo że żyli w różnych epokach,
łączy jedno wspólne miejsce - Stary Garbów. Pomniki tych wybitnych
postaci przypominają nam o historii i dziedzictwie narodowym i że wielka historia i odwaga narodu polskiego zakorzeniona jest w każdym miejscu, niezależnie od czasu i epoki, w jakiej żyjemy. Rycerz Zawisza
Czarny reprezentuje odległe czasy rycerskiego ducha i patriotyzmu,
podczas gdy generał Józef Dowbor-Muśnicki jest symbolem walki o
niepodległość Polski w czasach współczesnych.
Latarnie Chocimskie
Nazwa "latarnie chocimskie" odnosi się do zespołu kapliczek
latarniowych usytuowanych w: Nowych Kicharach, Nowym Garbowie,
Gierlachowie oraz Sandomierzu.
Istnieje kilka różnych teorii dotyczących powstania tych
budowli. Według jednej z wersji "latarnie chocimskie" zostały wzniesione przez
rycerzy Chorągwi Ziemi Sandomierskiej, którzy powrócili po zwycięskiej
bitwie, stoczonej 11 listopada 1673 roku pod Chocimiem. Dowódcą
wówczas był hetman wielki koronny Jan Sobieskiego. A bitwa była
starciem pomiędzy Rzecząpospolitą Obojga Narodów a Imperium
Osmańskim. Inna tradycja opowiada o tym, że kapliczki zostały postawione w
celu upamiętnienia innego ważnego konfliktu, który miała miejsce
w dniach 2 września - 9 października 1621 roku. W tej bitwie, pod
przywództwem hetmana Jana Karola Chodkiewicza, armia Rzeczypospolitej
również walczyła przeciw armii tureckiej. Jest jeszcze inny pomysł, sugerujący, że te figury mogły pełnić
funkcję drogowskazów. Możliwe jest także, że nazwa "latarnia
chocimska" odnosi się tylko do latarni w Sandomierzu.
Pochodzenie tych budowli nie jest jednoznacznie wyjaśnione. Nadaje
im to tylko tajemniczego uroku, zachęcając jednocześnie do
zainteresowania się miejscową historią
Nowe Kichary
Latarnia chocimska w Nowych Kicharach
Latarnia w Nowych Kicharach stoi wśród pól na niewielkim
wzniesieniu na południu wsi. Jej wysokość wynosi niemal 5 metrów, co czyni
ją dobrze widoczną z odległości. W latach trzydziestych XX wieku latarnia
doznała znaczących uszkodzeń wskutek uderzenia pioruna.
|
| Latarnia chocimska w Nowych Kicharach |
Natomiast w centrum wsi stoi piękna również wysoka kapliczka z
figurą Jezusa Frasobliwego.
Góry Wysokie
Kościół pw. Matki Boskiej Bolesnej w Górach Wysokich
Kościół został wzniesiony około roku 1718. W pierwotnej formie był to
obiekt o jednej nawie, z bocznymi kaplicami oraz prostokątnym
prezbiterium. Biskup M. Kunicki dokonał jego konsekracji 28 października
1741 roku. W latach dziewięćdziesiątych XVIII wieku, ówczesny proboszcz,
ksiądz Ignacy Karśnicki, przeprowadził rozległą przebudowę kościoła,
opierając się na własnym projekcie. W późniejszych latach budowla była
jeszcze kilkakrotnie poddawana remontom.
W latach 1948-1949 została odbudowana po zniszczeniach wojennych.
|
| Kościół w Górach Wysokich |
|
| Kościół w Górach Wysokich |
|
| Kościół w Górach Wysokich |
|
| Kapliczka przykościelna |
Kapliczka św. Jana Ewangelisty w Górach Wysokich
W Górach Wysokich na wzniesienia, przy drodze stoi wyjątkowa kapliczka
o wyraźnych cechach sztuki ludowej. Wybudowana jest na planie koła
ściętego od strony wejścia, co pozwala na swobodne zajrzenie do jej
wnętrza. Wewnątrz kaplicy znajduje się postument z siedzącą
figurą św. Jana Ewangelisty, trzymającego otwartą księgę na
swoich kolanach. Na ścianie postumentu umieszczony jest napis z
błogosławieństwem oraz rokiem 1837.
|
| Kapliczka w Górach Wysokich |
|
| Kapliczka w Górach Wysokich |
|
| Kapliczka w Górach Wysokich |
Gierlachów
Latarnia chocimska w Gierlachowie
Latarnia w Gierlachowie stoi bezpośrednio przy drodze, jednak jest mało
widoczna, gdyż odgradza ją zielony mur utworzony z wysokich
tui.
Nowy Garbów
Latarnia chocimska w Nowym Garbowie
Kapliczka znajduje się poza zabudowaniami wsi, przy zakręcie drogi
prowadzącej do Romanówki. Wzniesiona jest na niewielkim kopcu, sąsiadującym
z lasem i polem Wymurowana jest z czerwonej cegły i kamienia.
|
| Latarnia chocimska w Nowym Garbowie |
A na obrzeżach wsi spotkamy ciekawą kapliczkę zwieńczoną
krzyżem.
|
| Kapliczka w Nowym Garbowie |
Warto też zwiedzić gminę Łoniów
