2 podlaskie miasteczka
Na Podlasiu ważnym elementem architektury są obiekty sakralne reprezentujące różne wyznania. Zajrzyjmy zatem do Sokółki i Michałowa gdzie podziwiać możemy prawosławne cerkwie i kościoły katolickie - w jednym z kościołów katolickich dokonał się nawet Cud Eucharystyczny.
Sokółka
⸻
Kolegiata św. Antoniego Padewskiego w Sokółce
Kolegiata św. Antoniego (ołtarz) w Sokółce |
Kościół pw. św. Antoniego Padewskiego w Sokółce został wybudowany w 1848
roku. Pierwotnie kościół ten został wzniesiony pod wezwaniem Wniebowzięcia
Najświętszej Maryi Panny. W dniu 9 czerwca 1850 roku bp wileński
Wacław Żyliński kościół konsekrował pod wezwaniem św. Antoniego
Padewskiego. W latach 1901–1904 świątynia została powiększona o dwie
nawy i kaplice boczne, a także zakrystię za ołtarzem głównym i pomieszczenia
pomocnicze.
Najważniejszym wydarzenie świątyni był Cud Eucharystyczny, jaki dokonał się
w dniu 12 października 2008 roku. W Wielki Czwartek 2009 roku kościół św.
Antoniego w Sokółce został podniesiony do rangi Kolegiaty. Arcybiskup Edward
Ozorowski ustanowił wtedy Kolegiacką Kapitułę Najświętszego
Sakramentu.
Cud Eucharystyczny
Był 12 października 2008 roku, druga niedziela miesiąca. Podczas
porannej mszy świętej jedna z hostii rozdawanych wiernym w trakcie
komunii upadła na stopień ołtarza. Kapłan przerwał udzielanie komunii,
podniósł komunikant i zgodnie z przepisem liturgicznym włożył do
vasculum. To małe naczynie z wodą, stojące zwykle przy tabernakulum,
które służy kapłanowi do obmycia palców po udzieleniu komunii świętej.
Komunikant miał się w tym naczyniu rozpuścić.
Po mszy świętej siostra Julia Dubowska, zakrystianka z posługującego
w parafii Zgromadzenia Sióstr Eucharystek, umieściła vasculum w
sejfie, w zakrystii kościoła i zamknęła sejf na klucz, gdyż wiedziała,
że konsekrowany komunikant będzie rozpuszczał się jakiś czas. Klucze
do sejfu miała tylko siostra i proboszcz, ks. Stanisław.
Po upływie tygodnia siostra Julia przynaglana zapytaniem proboszcza o stan komunikantu zajrzała
do sejfu. Otwierając go, poczuła delikatny zapach przaśnego chleba,
ale komunikant nie wyglądał już tak, jak przedtem. Na środku hostii
widniała mała, wypukła plamka o intensywnej czerwonej barwie,
przypominająca wyglądem skrzep krwi lub kawałeczek ciała. Zaskoczona
siostra natychmiast powiadomiła proboszcza, który zjawił się wkrótce w
kościele wraz z miejscowymi kapłanami. Wszyscy byli równie zaskoczeni
i zadziwieni tym, co ujrzeli. Choć ludzkie oko nie było w stanie
ocenić, czy zmieniona postać fragmentu komunikantu jest wynikiem
reakcji organicznej, chemicznej czy innego rodzaju działania, księża
zachowali dyskrecję i ostrożność, przeczuwając, że mają do czynienia z
wydarzeniem o wielkiej wadze (jak to się ma z każdym wydarzeniem
dotyczącym Chleba konsekrowanego, który na mocy słów wypowiedzianych
przez Chrystusa w Wieczerniku, jest prawdziwym Jego Ciałem)
Bezzwłocznie powiadomiono o wydarzeniu metropolitę białostockiego,
abp. Edwarda Ozorowskiego, który przybył do Sokółki wraz z kanclerzem
Kurii, księżmi infułatami i księżmi profesorami. Wszyscy byli głęboko
poruszeni tym, co zobaczyli. Arcybiskup zalecił komunikant
zabezpieczyć oraz czekać i obserwować, co dalej będzie się
działo.
Dwa tygodnie później, 29 października, naczynie z komunikantem
przeniesiono na plebanię, do kaplicy Miłosierdzia Bożego i umieszczono
w tabernakulum. Następnego dnia, decyzją arcybiskupa, komunikant z
widoczną na nim plamką wyjęto z wody i położono na małym korporale, po
czym ponownie umieszczono w tabernakulum.
Przez pierwszy rok zachowywano tajemnicę. Rozważano, co czynić dalej,
skoro jest to najwyraźniej Boży znak, który trzeba odczytać. Miną rok,
nadeszła zima: fragment komunikantu o zmienionej postaci w sposób
naturalny zasechł i pozostał w formie zakrzepłej krwi (i od tamtej
pory nie zmienił swojego wyglądu). W styczniu 2009 roku arcybiskup
zlecił poddać komunikant badaniom patomorfologicznym, a pod koniec
marca powołał Komisję Kościelną do zbadania zaistniałych zjawisk.
Pobrany fragment komunikantu został przekazany prof. Marii Sobaniec —
Łotowskiej i prof. Stanisławowi Sulkowskiem, patomorfologom z
Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Oboje przeprowadzili badania
niezależne od siebie, by podnieść wiarygodność wyników. Wykonane
badania dowiodły, że konsekrowanego komunikantu nie została dołączona
żadna inna substancja, a jego fragment przybrał postać tkanki mięśnia
sercowego człowieka w stanie agonii, podobnie jak w przypadku Cudu Eucharystycznego z Lanciano.
Komunikant był przechowywany w kaplicy na plebanii przez trzy lata, aż
do uroczystego przeniesienia go do kościoła 2 Października 2011
roku.
Ciekawostka: Kościół św. Antoniego w Sokółce znany jest również z filmów „U Pana Boga za piecem”, „U Pana Boga w ogródku” i „U Pana Boga za miedzą”.
Kolegiata św. Antoniego w Sokółce |
Kolegiata św. Antoniego w Sokółce |
Kolegiata św. Antoniego w Sokółce |
⸻
Cerkiew św. Aleksandra Newskiego w Sokółce
Cerkiew św. Aleksandra Newskiego w Sokółce |
Pierwsza Parafia prawosławna w Sokółce powstała prawdopodobnie za
rządów Królowej Bony w XVI wieku. Parafia odnowiła się w 1837 roku i
początkowo korzystała z przenośnej cerkwi wojskowej stacjonującego w
mieście pułku Kutuzowsko-Smoleńskiego, następnie z wynajmowanych
pomieszczeń, a od 1848 z cmentarnej cerkwi św. Aleksandry. W 1850 roku opracowany został plan budowy obszerniejszego obiektu sakralnego. W
czasie budowy zrezygnowano z niektórych założeń projektu budowlanego.
Nie powiodło się urządzanie zakrystii w podziemiach budynku z powodu
nadspodziewanie wysokiego poziomu wód gruntowych. Również wykorzystanie
bocznych kopuł cerkwi jako dzwonnic okazało się niemożliwe i zmusiło
budowniczych do wzniesienia dzwonnicy jako odrębnej konstrukcji,
pełniącej równocześnie funkcje bramy prowadzącej na teren świątyni.
Obiekt ten został oddany do użytku w 1869 roku. Niedbałość budowniczych
w czasie prac przy wznoszeniu cerkwi sprawiła, że mury świątyni
systematycznie były zawilgacane przez wody gruntowe. W 1879 roku źle
zaprojektowane piece spowodowały pożar świątyni, który strawił znaczną
część wnętrza i wyposażenia. Cerkiew odbudowano, ale tworzenie wystroju
trwało aż do 1905 roku, kiedy to powstał ostatni element ikonostasu —
carskie wrota. W 1914 roku cerkiew w Sokółce została podniesiona do
godności soboru. Podczas I wojny światowej opuszczona cerkiew z powodu
bieżeństwa (uchodźstwa) w głąb Rosji, została zniszczona przez Niemców.
Ponownie otwarto ją w 1919 roku i od tamtej pory jest użytkowana do
dziś. Wewnątrz znajduje się ikona Św. Mikołaja i Aleksandry-dar cara
Mikołaja II i jego żony Aleksandry Fiodorowny.
Cerkiew św. Aleksandra Newskiego w Sokółce |
Cerkiew św. Aleksandra Newskiego w Sokółce |
Michałowo
⸻⸺⸺
Kościół Opatrzności Bożej w Michałowie
Kościół w Michałowie pw. Opatrzności Bożej wybudowany jest w stylu
neogotyckim w latach 1906–1909 według projektu Romualda Lenczewskiego,
poświęcony 29 listopada 1909.
Jest to drewniana świątynia na kamiennym fundamencie, zbudowana w latach
1907–1908, konsekrowana we wrześniu 1908 przez arcybiskupa grodzieńskiego i
brzeskiego Michała.
Warto też zobaczyć miasteczko Krynki